Muôn nẻo mưu sinh

Sài Gòn vốn được mệnh danh là “hòn ngọc Viễn Đông”, nơi phồn hoa đô hội, tưởng như rất khó thích hợp cho thân phận những người nghèo khổ. Nhưng không phải vậy, đối với những người bán vé số dạo, nơi đây lại là miền đất lành đã cho họ cơ hội tốt để mưu sinh và đổi đời. 

Thông thường, những người tứ xứ hành nghề bán vé số dạo ở TP.HCM thường thuê phòng trọ sống tập trung theo nhóm cùng quê, từ vài người đến hàng chục người. Chính trong cuộc mưu sinh luôn tiềm ẩn những rủi ro, bất trắc nơi đất khách quê người càng khiến cho họ thêm gắn kết, đùm bọc và chia sẻ với nhau sâu sắc hơn.

Từ lâu, trong số hàng ngàn những mảnh đời bán vé số dạo ở TP. HCM, có không ít số phận thật bất hạnh vừa phải bươn bả kiếm tiền để lo chữa bệnh cho chính mình, hoặc chữa bệnh cho người thân. Nhờ những đồng tiền kiếm được từ bán vé số dạo, mà nhiều người bệnh được cứu sống, khỏe mạnh trở lại để hòa nhập cộng đồng.

Những ngày cuối năm, khi hầu hết những người đi làm ăn xa xứ đều rục rịch trở về quê đón Tết với gia đình, thì ở TP.HCM còn rất nhiều người bán vé số dạo vẫn miệt mài đi khắp hang cùng ngõ hẻm mời mọc khách từng tờ vé số, với hy vọng người mua sẽ nhiều hơn, hào phóng hơn, giúp cho họ có thu nhập nhiều hơn những ngày thường.

Nổi tiếng là thành phố ngàn hoa thơ mộng, mỗi năm, Đà Lạt thu hút hàng triệu lượt du khách trong và ngoài nước tới tham quan, nghỉ dưỡng. Nhờ lượng du khách đông đảo quanh năm, nên những người hành nghề bán vé số dạo nơi đây cũng có cơ hội tiếp cận, mời chào và tiêu thụ được lượng vé số nhiều hơn.

Ở TP.HCM, từ lâu bán vé số dạo đã trở thành một nghề được nhiều người già, nhất là những người già nghèo, không nơi nương tựa lựa chọn để mưu sinh. Trong số họ, có rất nhiều người đến từ những vùng quê nghèo miền Trung Nam bộ. Chính nhờ vào những tờ vé số “ích nước, lợi nhà” này, họ có thu nhập khá ổn định để tự lo cho cuộc sống trong những năm cuối đời. 

Mới đây, Ủy ban Giải thưởng KOVA đã công bố kết quả giải thưởng lần thứ 16 năm 2018. Theo đó, ông Nguyễn Hồng Dân (tên thường gọi là Ba Dân; 51 tuổi; ở trọ tại khu vực 1, phường Trà Nóc, quận Bình Thủy.), người đàn ông tật nguyền, bán vé số để dành tiền vá đường ở TP Cần Thơ được chọn trao giải ở hạng mục "Sống đẹp" dành cho những việc làm tốt đẹp, lan tỏa tính nhân văn trong cộng đồng.

Bà không nghèo. Bà có tiền gửi ngân hàng. Chồng bà đã mất nhưng 5 đứa con đều có kinh tế ổn định. Không muốn phụ thuộc vào các con, bà vẫn đi bán vé số cả ngày lẫn đêm.

TP.HCM hiện có khoảng 15.000 người khuyết tật đang trong độ tuổi lao động, nhưng số người có việc làm chỉ chiếm khoảng 40%, số còn lại rất khó khăn trong tìm kiếm việc làm. Đa số họ vẫn chủ yếu mưu sinh, vươn lên trong cuộc sống nhờ vào nghề bán vé số dạo.

Một con hẻm sâu hun hút với dãy nhà trọ bình dân khoảng 10 căn liền kề, gần chợ Rạch Ông, quận 8, TP. HCM được người dân nơi đây gọi là “xóm vé số”, hay “xóm Quảng”,  bởi tất cả những người ngụ cư ở dãy nhà trọ này đều hành nghề bán vé số dạo và cùng đến từ xứ Quảng

“Khôn ngoan không bằng may mắn”, câu nói này thật đúng với hoàn cảnh của ông Năm Hiệp - vốn là một thợ nhuộm vải, làm thuê cho một cơ sở dệt ở làng dệt Bảy Hiền. Có hơn 20 năm làm nghề, nhưng số tiền ông kiếm được cũng vẫn không đủ trang trải cho cuộc sống của vợ con, dù ăn tiêu rất tằn tiện. Nhưng rồi Thần Tài đã “gõ cửa” bằng 2 tờ vé số trúng giải nhất, trị giá tổng cộng 60 triệu đồng vào năm 2013. Số tiền này đã làm thay đổi cuộc đời, biến ông từ thân phận người làm thuê thành ông chủ.

Giữa cái ồn ào, náo nhiệt của một thành phố lớn, có hẳn một “đội quân” bán vé số dạo. Với một số người, đây không chỉ là cách kiếm sống, mà còn là cách họ mang đến cho nhiều người niềm hi vọng.                           

Ngoài những em nhỏ, người già, người tàn tật..., cũng có không ít chị em phụ nữ chọn cho mình công việc bán vé số dạo để mưu sinh. Tuy câu chuyện mỗi người mỗi khác, nhưng đều giống nhau ở điểm chung: thích bán vé số!

Đó là câu trả lời hóm hỉnh và ý nghĩa của bà cụ 86 tuổi cho câu hỏi “Sao tuổi lớn mà bà còn khỏe thế?” của tôi.

Những ngày đầu tháng 6, Sài Gòn bắt đầu bước vào mùa mưa, những cơn mưa thường trút xuống vào mỗi buổi chiều. Mùa mưa cũng là lúc người Sài Gòn vất vả hơn trong việc mưu sinh, đặc biệt là những người già, người khuyết tật…

Nhờ những tấm vé số, người đàn ông thoát khỏi căn bệnh trầm cảm. Từ đây, cuộc đời anh như được tái sinh lần thứ hai.