Bình Dương: Người bán vé số dạo đang trẻ hóa
Trong vòng 15 trở lại đây, Bình Dương là tỉnh thu hút số lượng lớn người lao động từ các tỉnh, thành trong cả nước đến làm việc tại các khu chế xuất, khu công nghiệp. Do ảnh hưởng dịch Covid-19 nhiều xí nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh phải thu hẹp quy mô sản xuất, khiến số người lao động mất việc làm gia tăng, nhiều người trong số họ, nhất là phụ nữ tuổi đời còn trẻ “chuyển nghề” mưu sinh bằng nghề bán vé số dạo.
Trong cái rủi có cái may
Bình Dương hiện có hơn 1.200 doanh nghiệp trong và ngoài nước hoạt động trong 20 khu công nghiệp và 12 cụm công nghiệp với trên 1,2 triệu lao động . Theo báo cáo của Sở LĐ – TB & XH tỉnh Bình Dương, từ năm 2020 do ảnh hưởng dịch Covid – 19 kéo dài và diễn biến phức tạp, nên có thời điểm số người lao động phải ngừng việc, nghỉ việc và mất việc lên tới gần 70.000 người. Các ngành chịu ảnh hưởng nhiều gồm khu vực dịch (lưu trú, ăn uống, du lịch, vận tải); khu vực công nghiệp (xây dựng, dệt may, giày da, chế biến gỗ, chế biến thực phẩm). Chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm 2020, tỉnh Bình Dương có gần 50.000 hồ sơ đề nghị hưởng bảo hiểm thất nghiệp, tăng 32,9 % so cùng kỳ 2019.
Những người lao động trong những ngành nghề kể trên, đa phần họ đều xuất thân từ những vùng nông thôn nghèo, trong số đó có không ít người chưa qua đào tạo nghề, nên phải chấp nhận làm những công việc phổ thông đơn giản, hoặc vừa học, vừa làm với mức lương thấp, không ổn định.
Qua trò chuyện với chị Huỳnh Thị Lê, 34 tuổi, quê huyện Tri Tôn (An Giang) chúng tôi được biết, chị rời quê lên Bình Dương từ năm 2010, làm công nhân ở một doanh nghiệp giày da tại Khu công nghiệp Dệt may Bình An. Do chưa qua đào tạo về nghề, nên chị chỉ được sắp xếp và nhóm đóng gói sản phẩm, với mức lương 5 triệu đồng/tháng.
Nhưng từ tháng 5 năm 2021 do ảnh hưởng dịch Covid – 19 bùng phát mạnh, doanh nghiệp có nhiều đơn hàng bị hủy, buộc đơn vị phải tính toán thu hẹp quy mô sản xuất và chỉ tuyển lựa những công nhân có tay nghề chuyên môn, do đó nhiều công nhân bị mất việc, trong đó có Huỳnh Thị Lê. Sau một tháng gõ cửa các doanh nghiệp xin việc đều bị từ chối vì chưa hề qua đào tạo bất cứ một ngành nghề gì, cuối cùng Huỳnh Thị Lê và một chị em khác đành chấp nhận đi bán vé số dạo mưu sinh.
“Những ngày đầu lấy xấp vé số 200 tờ ở một đại lý cấp 2 rồi đi mời mọc khách từ quán cà phê, quán ăn, quán nhậu rất ái ngại, mặc cảm và tủi thân. Nhưng được chị chủ đại lý an ủi, động viên nên ráng đi bán dần dần rồi cũng quen. Đây là nghề tự do, ít vốn liếng (thậm chí không cần có vốn, vì được các chủ đại lý cho trả sau), không bị áp lực về thời gian, tuổi tác, tay nghề, sức khỏe. Những người bán dạo vé số, nếu khéo mời mọc, tạo được thiện cảm và có uy tín với nhiềờ khách ruột, có thể bán được từ 400 – 450 tờ vé số/ ngày, có lời 1000 đồng/tờ vé. Theo tính toán của tôi, sau khi trừ tiền nhà trọ, chi phí sinh hoạt cũng tiết kiệm được khoảng 6 – 6,5 triệu đồng/ tháng, so với ở quê đây là số tiền lớn. Tuy vất vả hơn làm công nhân (vì suốt ngày dù mưa hay nắng) cũng phải tất tả ngược xuôi trên đường, nhưng thu nhập lại cao hơn nhiều so với lương công nhân. Trong cái rủi cũng có cái may, chính nghề bán vé số dạo đã giúp tôi và nhiều chị em khác vượt qua được những khó khăn trong cuộc sống. Theo tôi bán vé số dạo vẫn là nghề phù hợp nhất với những người có hoàn cảnh như chúng tôi hiện nay, nên tôi bằng lòng với nghề này” – Huỳnh Thị Lê chia sẻ.
Nghề chọn người
Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, hiện nay ở Bình Dương, những lao động bị mất việc làm, do ảnh hưởng dịch Covid – 19, nhất là lao động nữ có rất nhiều người chọn cách mưu sinh bằng nghề bán vé số dạo.
Chị Phan Thị Bình, 35 tuổi, quê huyện Cù Lao Dung (Sóc Trăng ) là công nhân của một doanh nghiệp may xuất khẩu ở khu công nghiệp Bình Dương cho chúng tôi biết, trong số gần 40 chị em bị mất việc làm trong đợt Covid – 19 năm 2021 ở trọ cùng khu với chị, đã có gần 30 người (tuổi đời từ 30 đến 35) gia nhập vào lực lượng bán vé số dạo.
Theo chị Phan Thị Bình cho biết hiện nay ở ba thành phố: Thủ Dầu Một Thuận An và Dĩ An của tỉnh Bình Dương số người bán vé số dạo ngày càng gia tăng về số lượng và trẻ hóa về độ tuổi. Tuy dịch bệnh vẫn còn diễn biến phức tạp với biến thể Omicron rất dễ lây lan, nhưng từ ngày các quán cà phê, quán ăn, quán nhậu được hoạt động trở lại bình thường, mỗi ngày nếu chịu khó đạp xe lòng vòng ở trên nhiều tuyến phố thì cũng bán được khoảng 300 – 350 tờ vé số/ngày. Thu nhập tuy chưa cao, nhưng cũng còn có đồng ra đồng vào để trang trải cuộc sống trong hoàn cảnh hiện hết sức khó khăn này. Đối với những người phụ nữ có gia đình như chúng tôi, đây đúng là một cơ hội đã dược nghề chọn mình vậy. Nếu không bán vé số chúng tôi không biết làm gì để có thu nhập mỗi ngày 300.000 đồng – 350.000 đồng. Cũng may nhờ những tờ vé số “ích nước, lợi nhà” mà chúng tôi tự cứu được mình”– Phan Thị Bình chia sẻ
Những người phụ nữ bán vé số dạo tuổi từ 30 – 45 xuất hiện ngày càng nhiều trên các đường phố Thủ Dầu Một, Thuận An và Dĩ An (Bình Dương) từ 2021 đến nay, trong số họ có không ít người từng là công nhân.
Có thể thấy, do ảnh hưởng dịch Covid – 19 từ 5/2021 đến nay, các doanh nghiệp ở các khu công nghiệp, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh đã phải thu hẹp quy mô sản xuất, kinh doanh, khiến nhiều lao động bị mất việc làm lâm vào hoàn cảnh khó khăn, túng thiếu thì chính bán vé số dạo lại là nghề thiết thực nhất, phù hợp nhất, giúp họ vượt lên trong cuộc sống thời dịch giã.
TÂM LƯƠNG
TÂM LƯƠNG